TAND huyện Tây Hòa (Phú Yên) vừa xử sơ thẩm,
tuyên phạt Hồ Minh Nho (SN 1995, trú thôn Vinh Ba, xã Hòa Đồng, huyện
Tây Hòa) và Lưu Mai Tú (SN 1995, trú thôn Phú Phong, xã Hòa Đồng), mỗi
bị cáo 6 tháng tù về tội “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự”.
Không chấp hành lệnh khám sức khỏe
Theo hồ sơ vụ án, ngày 27/11/2015, Ban Chỉ huy quân sự huyện Tây Hòa
phát lệnh gọi công dân khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự đối với Hồ Minh
Nho và yêu cầu Nho đến Trạm Y tế xã Hòa Đồng để khám sức khỏe vào ngày
18/12/2015 nhưng Nho không chấp hành. Ngày 25/10/2016, Chủ tịch UBND xã
Hòa Đồng ra quyết định xử phạt hành chính đối với Nho về hành vi không
có mặt đúng thời gian địa điểm khám sức khỏe ghi trong lệnh gọi công dân
khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự.
Ngày 21/10/2016, Ban Chỉ huy quân sự huyện tiếp tục phát lệnh gọi Nho
đến khám sức khỏe vào ngày 24/11/2016 ở Trạm Y tế xã. Do Nho không có
mặt ở nhà nên ông Lê Tấn Tây (trưởng thôn) giao lệnh gọi khám sức khỏe
cho mẹ đẻ của Nho là bà Trần Thị Mỹ Hà và yêu cầu gia đình liên lạc,
thông báo cho Nho biết để đi khám sức khỏe. Sau khi nhận lệnh gọi, cha
mẹ đã điện thoại thông báo cho Nho biết địa điểm, thời gian khám sức
khỏe và bảo Nho về đúng ngày giờ để khám. Dù nhận lời nhưng Nho không về
để đến khám sức khỏe.
Tương tự hành vi trốn khám sức khỏe như Nho, ngày 27/11/2015, Ban Chỉ
huy quân sự huyện Tây Hòa phát lệnh gọi công dân khám sức khỏe nghĩa vụ
quân sự đối với Lưu Mai Tú và yêu cầu Tú đến Trạm Y tế xã Hòa Đồng để
khám sức khỏe vào ngày 18/12/2015 nhưng Tú không chấp hành.
Ngày 16/3/2016, Chủ tịch UBND xã Hòa Đồng ra quyết định xử phạt hành
chính 1,2 triệu đồng đối với Tú về hành vi không có mặt đúng thời gian
địa điểm khám sức khỏe ghi trong lệnh gọi công dân của Ban Chỉ huy quân
sự huyện mà không có lý do chính đáng. Đến ngày 21/10/2016, Ban Chỉ huy
quân sự huyện tiếp tục phát lệnh gọi Tú đến khám sức khỏe vào ngày
24/11/2016 ở Trạm Y tế xã.
Do Tú không có mặt ở nhà nên ông Võ Ngọc Tuấn (trưởng thôn) giao lệnh
gọi khám sức khỏe cho mẹ đẻ của Tú là bà Trần Thị Xửng và yêu cầu gia
đình liên lạc, thông báo cho Tú biết để đi khám. Sau khi nhận lệnh gọi,
cha mẹ Tú đã điện thoại thông báo cho Tú biết địa điểm, thời gian và bảo
Tú về đúng ngày giờ để khám. Dù nhận lời nhưng đến ngày 24/11/2016, Tú
không về để đến khám sức khỏe theo quy định.
Ngày 10/11/2017, Viện KSND huyện Tây Hòa ra cáo trạng truy tố Nho và Tú
về tội “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự” theo quy định tại khoản 1, Điều 259
Bộ luật Hình sự.
Bài học đắt giá
Mới đây, TAND huyện Tây Hòa đã đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm. Tại phiên xử
này, bị cáo Nho và Tú đều khai nhận toàn bộ hành vi trốn tránh nghĩa vụ
quân sự như cáo trạng Viện KSND huyện truy tố. Trong khi đó, gia đình
các bị cáo đều xin hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt để các bị cáo thấy
được sự khoan hồng của pháp luật mà sửa đổi hành vi phạm tội của mình.
Nói lời sau cùng trước khi tòa tuyên án, cả Nho và Tú đều biết hành vi
trốn khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự là sai, xin hội đồng xét xử giảm nhẹ
hình phạt cho mình. Tuy nhiên, theo hội đồng xét xử, hành vi của bị cáo
Nho và Tú đã đủ yếu tố cấu thành tội “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự” theo
quy định của pháp luật. Căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm của hành
vi phạm tội, xem xét tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cũng như
thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải và nhân thân của các bị cáo, hội
đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo Nho và bị cáo Tú mỗi bị cáo 6 tháng tù
giam về tội danh trên.
Theo thẩm phán Nguyễn Thanh Phong, chủ tọa phiên tòa, các bị cáo đều là
người có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự. Các bị cáo là công dân
khỏe mạnh, đã đến tuổi chấp hành nghĩa vụ quân sự của công dân đối với
Tổ quốc nhưng lại trốn tránh thực hiện là vi phạm pháp luật theo khoản
8, Điều 3, Điều 10, Điều 59 Luật Nghĩa vụ quân sự và cấu thành tội “Trốn
tránh nghĩa vụ quân sự” theo quy định tại khoản 1, Điều 259 Bộ luật
Hình sự.
Hành vi của các bị cáo đã xâm phạm đến hoạt động bình thường của cơ quan
nhà nước trong lĩnh vực quản lý hành chính về kiểm tra, khám sức khỏe
nghĩa vụ quân sự cũng như làm ảnh hưởng đến quá trình thực hiện nhiệm vụ
chính trị của địa phương và làm ảnh hưởng đến phẩm chất, tư tưởng, tâm
lý cho các thanh niên khác. Do đó, cần xử lý với mức án nghiêm khắc để
có tác dụng cải tạo, giáo dục riêng đối với các bị cáo, đồng thời để
ngăn ngừa chung cho xã hội.
Thanh niên Nguyễn Tuấn Minh (xã Hòa Đồng) dự khán phiên tòa này, tâm sự:
“Đây là bài học sâu sắc, đắt giá đối với mỗi bạn trẻ có suy nghĩ lệch
lạc, coi thường quy định và pháp luật Nhà nước. Tôi sẽ không bao giờ có ý
định trốn tránh nghĩa vụ quân sự vì đó là trách nhiệm, là nghĩa vụ của
mỗi thanh niên đối với Tổ quốc”.
Còn theo Hội đồng xét xử TAND huyện Tây Hòa, thông qua vụ án, cơ quan
chức năng mong muốn các gia đình, hội đoàn thể ở các địa phương kịp thời
nắm bắt, giải quyết tư tưởng cho thanh niên, xử lý nghiêm các hành vi
vi phạm để răn đe; phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương
và gia đình các thanh niên trong độ tuổi phát lệnh gọi khám sức khỏe
nghĩa vụ quân sự để giáo dục, quản lý tốt. Qua đó góp phần ngăn chặn
những hành vi tương tự có thể xảy ra để góp phần giữ vững kỷ luật quân
đội, pháp luật Nhà nước.
Văn Tài (báo Phú Yên)